Zaburzenia hormonalne to jeden z najczęstszych problemów zdrowotnych kobiet w XXI wieku. Jednym z najbardziej niedocenianych, a jednocześnie bardzo powszechnych zjawisk, jest dominacja estrogenowa – czyli stan, w którym poziom estrogenu jest zbyt wysoki w stosunku do progesteronu. Choć estrogen to kluczowy hormon kobiecości, jego nadmiar może przynieść więcej szkody niż pożytku – prowadząc do poważnych problemów takich jak torbiele jajników, silny zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS), migreny, huśtawki nastroju, zatrzymanie wody, a nawet zwiększone ryzyko nowotworów hormonozależnych.
Czym jest dominacja estrogenowa?
Dominacja estrogenowa nie musi oznaczać, że poziom estrogenu jest absolutnie wysoki – często wystarczy, że jest zbyt wysoki w relacji do progesteronu, który naturalnie równoważy jego działanie. Może do niej dojść w wyniku stresu, niedoboru owulacji, nadmiernego narażenia na ksenoestrogeny (czyli syntetyczne związki estrogenopodobne), a także zaburzeń detoksykacji wątroby.
Estrogen odpowiada za rozwój kobiecych cech płciowych, regulację cyklu miesiączkowego, gęstość kości i jędrność skóry. Jednak gdy jest go za dużo lub nie zostaje prawidłowo zmetabolizowany, może wywoływać szereg nieprzyjemnych objawów – a w dłuższej perspektywie prowadzić do patologii.
Objawy dominacji estrogenowej
Zaburzenia związane z nadmiarem estrogenu mogą rozwijać się powoli i niepostrzeżenie. Oto najczęstsze objawy, które mogą świadczyć o estrogenowej nierównowadze hormonalnej:
- bolesne, obfite miesiączki
- torbiele jajników, endometrioza, mięśniaki
- wrażliwość piersi i obrzęki
- PMS z drażliwością, wybuchami złości lub płaczliwością
- bóle głowy lub migreny okołomiesiączkowe
- trudności z utratą wagi, zwłaszcza w okolicy ud i pośladków
- zatrzymywanie wody w organizmie
- spadek libido
- mgła mózgowa i zmęczenie
Estrogen może też wpływać na układ nerwowy, zwiększając podatność na stany lękowe i depresyjne, a także powodować problemy z koncentracją i snem.
Skąd się bierze nadmiar estrogenu?
Źródła dominacji estrogenowej można podzielić na wewnętrzne i zewnętrzne.
Wewnętrzne przyczyny:
- brak owulacji i niedobór progesteronu (np. zespół policystycznych jajników – PCOS)
- przewlekły stres i wysoki poziom kortyzolu, który hamuje produkcję progesteronu
- zaburzenia pracy wątroby i jelit – upośledzony metabolizm i wydalanie estrogenów
Zewnętrzne przyczyny:
- ksenoestrogeny z plastiku (BPA), kosmetyków, środków czystości
- antykoncepcja hormonalna lub hormonalna terapia zastępcza
- pestycydy i hormony w mięsie
- nadmiar soi w diecie (szczególnie niefermentowanej)
Gdy wątroba nie nadąża z neutralizacją estrogenów, a flora jelitowa (zwłaszcza enzym beta-glukuronidazy) umożliwia ich reabsorpcję, poziom estrogenu w organizmie rośnie, a dominacja hormonalna się pogłębia.
Jak przywrócić równowagę hormonalną?
Kluczowe są trzy filary: wsparcie wątroby, detoksykacja estrogenów oraz wzmocnienie progesteronu.
Zacznij od diety bogatej w warzywa kapustne (brokuły, brukselka, jarmuż), które wspierają szlaki metylacji i sulfonacji – główne drogi metabolizmu estrogenów w wątrobie. Dodaj błonnik (np. inulina), który pomaga usunąć nadmiar hormonów przez jelita. Unikaj ksenoestrogenów – wybieraj naturalne kosmetyki i pij wodę z butelek szklanych.
Suplementy Calivita wspierające równowagę hormonalną
Wśród preparatów Calivita znajduje się wiele produktów wspierających organizm w walce z dominacją estrogenową:
Liver Aid – wspiera funkcje detoksykacyjne wątroby, zawiera m.in. ostropest plamisty, karczoch i N-acetylocysteinę, które poprawiają neutralizację hormonów i toksyn.
Pure Inulin – błonnik wspomagający florę jelitową i eliminację estrogenów z kałem. Kluczowy przy detoksykacji hormonalnej.
Rhodiolin – adaptogen, który pomaga obniżyć poziom kortyzolu, a tym samym przywraca równowagę pomiędzy estrogenem a progesteronem. Zmniejsza też PMS i napięcie nerwowe.
Vitamin B Complex – witaminy B6, B12 i kwas foliowy są niezbędne do metylacji estrogenów i prawidłowego ich wydalania. Dodatkowo wspierają pracę układu nerwowego.
Omega 3 Concentrate – działanie przeciwzapalne i hormonalnie równoważące. Kwasy DHA i EPA wspierają błony komórkowe i gospodarkę hormonalną.
Dominacja estrogenowa a emocje i psychika
Wahania hormonalne nie dotyczą tylko ciała – wpływają też na naszą psychikę. Kobiety z dominacją estrogenową często opisują siebie jako „emocjonalne wulkaniki” – przechodzące od gniewu do płaczu, z poczuciem rozdrażnienia, niepokoju, przytłoczenia. Nie chodzi tu o słabość charakteru, lecz o realny wpływ estrogenu na neuroprzekaźniki – serotonina, dopamina i GABA są wrażliwe na poziomy hormonów płciowych. Dlatego suplementacja adaptogenami i wsparcie osi mózg–jelita–hormony to element konieczny.
Podsumowanie – nie ignoruj hormonalnych sygnałów
Nadmiar estrogenu nie daje jednego konkretnego objawu – raczej sieć niespecyficznych dolegliwości, które często są błędnie przypisywane „zmęczeniu”, „stresem” czy „takiej urody”. A tymczasem estrogenowa nierównowaga może prowadzić do rozwoju poważnych zaburzeń hormonalnych i ginekologicznych. Dzięki odpowiednio dobranej suplementacji – jak preparaty Calivita – oraz diecie i zmianie stylu życia można skutecznie przywrócić równowagę hormonalną i odzyskać komfort życia.